24 nisan 1915'te ermeni aydınların sürgünü ne demek?

Ermeni aydınların sürgünü veya diğer adıyla Kızıl Pazar, Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı içerisinde iken başkent İstanbul'daki Ermeni toplumunun önde gelen insanları tutuklaması ve tehcir etmesidir. Tutuklular, 24 Nisan 1915 tarihinde Dahiliye Nazırı Talat Paşa'nın emriyle Ankara yakınlarındaki iki merkeze taşındı. 27 Mayıs 1915 tarihinde Tehcir Kanunu'nun kabulü ile birlikte daha sonra sürdürülen bu aydınların çoğu öldürüldü.¹²³ 24 Nisan, Ermeni tehcirinin başlangıç günü olarak kabul edilmekte ve Ermenistan'da ve Ermeni toplulukları tarafından "Ermeni Soykırımını Anma Günü" olarak anılmaktadır.

Önde gelen sürgünler

Toplam 2.234 kişi sürgün edilmiştir.⁴⁵ Aşağıdaki listede sürgün edilen tanınmış Ermenilerden bazıları verilmektedir:^{67891011121314151617181920212223}

• Krikor Zöhrab - Yazar, avukat, şair, hukukçu, siyasetçi, profesör. - Öldürüldü.^2425262728
• Tlgadintsi - Yazar, öğretmen. - Öldürüldü.²⁹³⁰
• Rupen Zartaryan - Yazar, şair, siyasetçi. - Öldürüldü.³¹³²
• Yervant Sırmakeşhanlıyan - Yazar, şair. - Öldürüldü.³³³⁴
• E. Agnuni (Haçadur Malumyan) - Gazeteci ve 1908 Devriminin etkin aktörlerinden. - Öldürüldü.³⁵³⁶
• Rostom Rostomyants - Tüccar ve halk figürü. - Öldürüldü.³⁷³⁸
• Parunak Feruhan - Bakırköy Belediyesi yöneticilerinden, kemancı - Öldürüldü.³⁹⁴⁰⁴¹
• Diran Kelekyan - Yazar, üniversite hocası ve ünlü Türk gazetesi Sabah'ın sahibi - Öldürüldü.⁴²⁴³⁴⁴
• Vartkes Serengülyan - Siyasetçi - Öldürüldü.⁴⁵⁴⁶⁴⁷
• Hovhannes Kılıçyan - Kitapçı - Öldürüldü.⁴⁸
• Taniel Varujan - Şair, yazar - Öldürüldü.⁴⁹⁵⁰⁵¹
• Rupen Sevag - Doktor, şair, yazar. - Öldürüldü.⁵²⁵³⁵⁴
• Karabet Paşayan Han - Doktor, yazar, Osmanlı mebusu, Ermeni Ulusal Meclisi üyesi - Öldürüldü.⁵⁵⁵⁶
• Nazret Dağavaryan - Doktor, yazar. - Öldürüldü.⁵⁷⁵⁸
• Keğam Parseğyan - Yazar, gazeteci, öğretmen. - Öldürüldü.⁵⁹⁶⁰
• Ardaşes Harutünyan - Yazar, gazeteci. - Öldürüldü.⁶¹⁶²⁶³
• Mihran Agasiyan - Şair ve müzisyen. - Öldürüldü.⁶⁴⁶⁵
• Boğos Danyelyan - Avukat - Öldürüldü.⁶⁶⁶⁷
• Mihrtad Haygazn - Tüccar - Öldürüldü.⁶⁸⁶⁹
• Dikran Çöğüryan - Yazar, ressam öğretmen ve yayıncı. Vostan gazetesi editörü. - Öldürüldü.⁷⁰⁷¹⁷²
• Sımpad Pürad - Yazar, halk figürü, şair, Ermeni Millet Meclisi üyesi. - Öldürüldü.⁷³⁷⁴
• Siamanto - Yazar, şair, siyasetçi, Ermeni Ulusal Meclisin üyesi - Öldürüldü.^7576777879
• Gomidas Vartabed - Müzisyen, Papaz - Kurtuldu (Delirmiş)⁸⁰
• Hagop Terziyan - Eczaneci - Öldürüldü.⁸¹⁸²
• Haig Tirâkyan - Siyasetçi - Öldürüldü.⁸³⁸⁴
• Harutün Şahrigyan - Siyasetçi, avukat. - Öldürüldü.⁸⁵⁸⁶
• Serovpe Noradungyan - Sanasaryan profesörü - Öldürüldü.⁸⁷⁸⁸
• Şavarş Krisyan - Yazar, ilk Osmanlı gazeteyi kurulan - Öldürüldü.⁸⁹
• Levon Kirişçiyan - Profesör, şair - Öldürüldü.⁹⁰⁹¹⁹²
• Aram Andonyan - Yazar - Kurtuldu⁹³
• Hovannes Kımpetyan - Şair - Öldürüldü.⁹⁴⁹⁵
• Yenovk Şahen - Aktör, tiyatrocu - Öldürüldü.⁹⁶⁹⁷
• Levon, Mihran ve Kevork Kayıkcıyan kardeşleri - İş adamlar - Üçü birden Öldürüldü.^9899100
• Kevork Hürmüz - Osmanlı imparatorluğunun London Times muhabiri - Öldürüldü.¹⁰¹
• Harutün Cangülyan - Siyasetçi, yazar. - Öldürüldü.¹⁰²¹⁰³
• Melkon Gürciyan (Hrant) - Yazar, profesör, gazeteci - Öldürüldü.¹⁰⁴¹⁰⁵
• Harutün Kalfayan - Bakırköy belediye başkanı - Öldürüldü.¹⁰⁶¹⁰⁷
• Hamparsum Boyacıyan - Siyasetçi, doktor, 1908 sonrası Ermeni Ulusal Meclisi'nde Kumkapı delegesi, Osmanlı Parlamentosu'nda Adana Mebusu. - Öldürüldü.^108109110
• Vramşabuh Samuelov - Tüccar ve bankacı - Öldürüldü.¹¹¹¹¹²
• Armen Doryan - Fransız şair, gazeteci. - Öldürüldü.^{113114115116117}
• Jak Sayabalyan (Paylag) - 1901-1905 tarihlerin ​​arasında Konya İngiliz Konsolosun tercümanı, bir buçuk yıl sonra konsolos yardımcısı. Başkentte 1909'dan sonra, gazeteci - Öldürüldü.^118119120
• Gigo (Krikor Torosyan) - Gazeteci (Gigo gazeteyi bulan) - Öldürüldü.^{121122123124125}
• Hampartsum Hampartsumyan - Yazar - Öldürüldü.¹²⁶¹²⁷
• Karekin Çakalyan - Öğretmen - Öldürüldü.¹²⁸
• Yervant Odyan - Yazar - Kurtuldu¹²⁹
• Adom Şahen - Yazar - Öldürüldü.¹³⁰
• Mihrdat Haygazn - Vatansever, eğitimci ve Ermeni Ulusal Meclisi üyesi. - Öldürüldü.¹³¹
• Abraham Hayrigyan - Türkolog, Ardi üniversite yönetmeni ve Ermeni Ulusal Meclisi üyesi. - Öldürüldü.¹³²¹³³
• Mıgırdıç Hovanesyan - Öğretmen - Öldürüldü.¹³⁴
• Aristakes Kasparyan - Avukat, iş adamı, Ermeni Ulusal Meclisi üyesi - Öldürüldü.¹³⁵¹³⁶
• Püzant Keçyan - Editör, gazete Piuzantion'un sahibi, tarihçi - Kurtuldu (Delirmiş)¹³⁷
• Onig Mağazacıyan - Kumkapı Progresif Dernek Başkanı - Öldürüldü.¹³⁸
• Sarkis Minasyan - Droşak baş editörü 1909 sonra öğretmen, yazar ve Osmanlı başkentinde siyasi aktivist; Ermeni Ulusal Meclisin üyesi - Öldürüldü.¹³⁹
• Haçik İdareciyan - Öğretmen - Öldürüldü.¹⁴⁰
• Krikor Hürmüz - Yazar, gazeteci - Öldürüldü.¹⁴¹¹⁴²
• Zareh Mumciyan - Tercuman - Öldürüldü.¹⁴³¹⁴⁴
• Nerses Zakaryan - Vatansever, eğitimci, Ermeni Ulusal Meclisin üyesi. - Öldürüldü.¹⁴⁵
• Aris Israelyan - Öğretmen ve yazar. - Öldürüldü.¹⁴⁶
• Nerses Papazyan - Azadamard gazetenin editörü, eğitimci ve din adamı - Öldürüldü.^147148149
• Parseğ Şahbaz - Avukat, gazeteci, köşe yazarı - Öldürüldü.¹⁵⁰¹⁵¹
• Mihran Tabakyan - Eğitimci, yazar - Öldürüldü.¹⁵²¹⁵³
• Krikor Yesayan - Fransız ve matematik öğretmeni, tercuman. - Öldürüldü.¹⁵⁴
• Vahan Kehyan - Eğitimci ve zanaatkâr - Öldürüldü.¹⁵⁵
• Stepan Miskiciyan - Doktor - Öldürüldü.¹⁵⁶¹⁵⁷
• Sarkis Parseğyan - Eğitimci - Öldürüldü.¹⁵⁸
• Zabel Esayan - Romancı, şair, yazar, çevirmen ve öğretmen - Kurtuldu.¹⁵⁹

Ayrıca bakınız

• Ermeni Kırımı kurbanları listesi

Kaynakça

Orijinal kaynak: 24 nisan 1915'te ermeni aydınların sürgünü. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩
2. ↩
3. ↩
4. ↩
5. ↩

6. Teotoros Lapçinciyan (Teotig): Ամէնուն Տարեցոյցը. Ժ-ԺԴ. Տարի. 1916-1920. [Everyman's Almanac. 10.-14. Year. 1916-1920], G. Keshishian press, Constantinople 1920 ↩

7. Avagyan, Karine (2002). Եղեռնահուշ մասունք կամ խոստովանողք եւ վկայք խաչի [Relic of the Genocide or to those who suffered in the name of the cross and died for their faith] (in Armenian). Erevan : "Zangak 97": Mughni. ISBN 978-99930-2-436-1. OCLC 62755097 ↩

8. Zawēn, Armenian Patriarch of Constantinople (2002). Patriarkʻakan hushers [My Patriarchal Memoirs]. Translated by Ared Misirliyan, copyedited by Vatche Ghazarian. Barrington, RI: Mayreni. p. 66. ISBN 978-1-931834-05-6. LCCN 2002113804. OCLC 51967085 ↩

9. Palakyan, Grigoris (2002). Le Golgotha arménien : de Berlin à Deir-es-Zor 1. La Ferté-sous-Jouarre: Le Cerle d'Écrits Caucasiens. pp. 87–94. ISBN 978-2-913564-08-4. OCLC 163168810 ↩

10. Raymond Kévorkian: Le Génocide des Arméniens, Odile Jacob, Paris 2006 2-7381-1830-5 p.662 ↩

11. ↩

12. Ternon, Yves; Bey, Naim (1989), Enquête sur la négation d'un génocide (in French), Marseille: Éditions Parenthèses, p. 27, ISBN 978-2-86364-052-4, LCCN 90111181, OCLC 20116240. ↩

13. ↩
14. ↩
15. ↩
16. ↩
17. ↩
18. ↩
19. ↩
20. ↩
21. ↩
22. ↩
23. ↩
24. ↩
25. ↩
26. ↩
27. ↩
28. ↩
29. ↩
30. ↩
31. ↩
32. ↩
33. ↩
34. ↩
35. ↩
36. ↩
37. ↩
38. ↩
39. ↩
40. ↩
41. ↩
42. ↩
43. ↩
44. ↩
45. ↩
46. ↩
47. ↩
48. ↩
49. ↩
50. ↩
51. ↩
52. ↩
53. ↩
54. ↩
55. ↩
56. ↩
57. ↩
58. ↩
59. ↩
60. ↩
61. ↩
62. ↩
63. ↩
64. ↩
65. ↩
66. ↩
67. ↩
68. ↩
69. ↩
70. ↩
71. ↩
72. ↩
73. ↩
74. ↩
75. ↩
76. ↩
77. ↩
78. ↩
79. ↩
80. ↩
81. ↩
82. ↩
83. ↩
84. ↩
85. ↩
86. ↩
87. ↩
88. ↩
89. ↩
90. ↩
91. ↩
92. ↩
93. ↩
94. ↩
95. ↩
96. ↩
97. ↩
98. ↩
99. ↩
100. ↩
101. ↩
102. ↩
103. ↩
104. ↩
105. ↩
106. ↩
107. ↩
108. ↩
109. ↩
110. ↩
111. ↩
112. ↩
113. ↩
114. ↩
115. ↩
116. ↩
117. ↩
118. ↩
119. ↩
120. ↩
121. ↩
122. ↩
123. ↩
124. ↩
125. ↩
126. ↩
127. ↩
128. ↩
129. ↩
130. ↩
131. ↩
132. ↩
133. ↩
134. ↩
135. ↩
136. ↩
137. ↩
138. ↩
139. ↩
140. ↩
141. ↩
142. ↩
143. ↩
144. ↩
145. ↩
146. ↩
147. ↩
148. ↩
149. ↩
150. ↩
151. ↩
152. ↩
153. ↩
154. ↩
155. ↩
156. ↩
157. ↩
158. ↩
159. ↩

Kategoriler